Kennisbank

Hoe Werkt Value Stream Mapping | Lean Green Belt

Hoe werkt Value Stream Mapping?

Een VSM staat voor Value Stream Mapping, en het is een visueel hulpmiddel dat wordt gebruikt in Lean management om de stroom van materialen en informatie door een proces in kaart te brengen en te analyseren. Het is een procesanalyse-techniek die het mogelijk maakt om alle stappen in een proces van begin tot eind te visualiseren en te evalueren, en identificeert gebieden waar verspillingen en inefficiënties kunnen worden geëlimineerd. Het helpt bij het identificeren van knelpunten, wachttijden, overproductie en andere obstakels in de productiestroom, en geeft inzicht in de kansen voor verbetering en optimalisatie van het proces.

Bij VSM worden alle activiteiten in een proces gekwantificeerd en wordt de stroom van informatie gevisualiseerd. Dit gebeurt met behulp van verschillende symbolen die informatie geven over bijvoorbeeld doorlooptijden, cyclus- en omsteltijden, uitval percentage, beschikbaarheid van gereedschap of systemen, voorraad en meer. Het doel van VSM is om te visualiseren welke activiteiten waarde toevoegen voor de klant en welke activiteiten verspillingen zijn. Lean richt zich op het elimineren van activiteiten die geen waarde toevoegen en het elimineren van verspillingen.

VSM is gericht op de klant en richt zich op het leveren van producten of diensten naar de verwachtingen, KPI’s, behoeften en wensen van de klant. Het gaat hierbij om het kwantificeren van de verwachtingen van de klant en het in kaart brengen van het proces dat nodig is om aan die verwachtingen te voldoen.

Bij het maken van een VSM is het belangrijk om te beginnen vanaf het perspectief van de klant. Het doel van ieder proces is om waarde te leveren aan de klant en daarom moet de VSM altijd beginnen bij de klant. Daarna worden de vier gebieden van een VSM in kaart gebracht: Klant, Processen, Leveranciers en Communicatie processen.

VSM kent twee versies: de Current State VSM en de Future State VSM. Bij de Current State VSM wordt de huidige situatie van het proces in kaart gebracht en bij de Future State VSM wordt gevisualiseerd hoe het proces eruit ziet na implementatie van verbeteringen.

Stappenplan VSM:

Stap 1: Bepaal het product en de stem van de klant

Bepaal het product of productfamilie waarvan je de waardestroom wilt vastleggen.

Gebruik de stem van de klant (Voice of the Customer, VOC) om te begrijpen wat de klant waardevol vindt en welke eisen en verwachtingen er zijn.

Stap 2: Teken de VSM

Beschrijf en teken de huidige situatie en huidige processtappen in procesboxen.

Teken de procesboxen van links naar rechts, beginnend bij de klantzijde van de VSM.

Voeg databoxen onder de processtappen toe om informatie over het proces vast te leggen.

Stap 3: Vul de databoxen

Verzamel informatie over het proces die van belang kan zijn voor het verbeterproject.

Gebruik de databoxen om belangrijke gegevens te verzamelen, zoals totale productietijd, cyclus tijd, waarde toevoegende tijd en niet-waarde toevoegende tijd, wachttijd, percentage eerste keer goed, herbewerkingstijd, uptime, omsteltijd, batchgrootte, EPEI, productieve tijd en niet-productieve tijd.

Stap 4: Voeg materiaalstromen toe

Voeg informatie toe over de materialen die in het proces worden gebruikt.

Beschrijf welke materialen per processtap worden gebruikt, hoeveel materialen, hoe vaak deze worden geleverd, of er voorraden zijn en hoe vaak materialen worden verplaatst.

Stap 5: Voeg informatiestromen toe

Voeg informatie toe over de flow van informatie in het proces.

Beschrijf welke ondersteunende informatie nodig is voor het proces, zoals orders, schema’s, specificaties, verzendinformatie, levertijden en instructies.

Stel vragen over de locatie, hoeveelheid, frequentie en ontvangers van de informatiestroom.

Stap 6: Bereken de processtappen

Kwalificeer en kwantificeer de processtappen om het proces te analyseren.

Bereken de totale doorlooptijd en de daadwerkelijke tijd die nodig is om alle processtappen uit te voeren.

Stap 7: Teken de tijdlijn ladder

Teken de tijdlijnladder onder de VSM.

Gebruik de lijn om de totale productietijd voor het product of de dienst weer te geven en segmenteer deze volgens de productietijd van iedere belangrijke stap in het proces.

Maak onderscheid tussen waarde toevoegende en niet-waarde toevoegende onderdelen.

Stap 8: Analyseer de VSM

Nu de VSM is getekend en alle data is verzameld, is het tijd om de VSM te analyseren en inzichten te krijgen over het proces en de verbetermogelijkheden. Dit kan bijvoorbeeld door de volgende vragen te beantwoorden:

  • Waar zitten de knelpunten in het proces?
  • Waar wordt er onnodige tijd verspild?
  • Waar is er sprake van wachttijden of overproductie?
  • Hoe vaak moeten er herbewerkingen worden uitgevoerd?
  • Hoeveel voorraad is er in het proces?
  • Waar zitten de grootste kansen om waarde toe te voegen voor de klant?
  • Hoe kan het proces efficiënter en effectiever worden gemaakt?

Stap 9: Identificeer verbetermogelijkheden

Nu de knelpunten in het proces duidelijk zijn, is het tijd om verbetermogelijkheden te identificeren. Dit kan bijvoorbeeld door de volgende vragen te beantwoorden:

  • Welke activiteiten kunnen worden geëlimineerd of vereenvoudigd?
  • Waar kan de doorlooptijd worden verkort?
  • Waar kan de kwaliteit worden verbeterd?
  • Waar kan de productiviteit worden verhoogd?
  • Hoe kan de voorraad worden verminderd?
  • Welke processen kunnen worden geautomatiseerd of gestandaardiseerd?

Stap 10: Maak een Future State VSM

Nu de verbetermogelijkheden zijn geïdentificeerd, is het tijd om een Future State VSM te maken. Dit is een VSM waarin het verbeterde proces is getekend, waarbij alle verbeteringen zijn doorgevoerd. Hierbij is het belangrijk om realistisch te blijven en verbeteringen stap voor stap door te voeren. De Future State VSM dient als roadmap voor de verbeteringen die moeten worden doorgevoerd.

Stap 11: Implementeer de verbeteringen

Nu de Future State VSM is gemaakt, is het tijd om de verbeteringen te implementeren. Dit kan bijvoorbeeld door de volgende stappen te doorlopen:

  • Prioriteer de verbeteringen op basis van impact en haalbaarheid.
  • Maak een actieplan en zet de verbeteringen in gang.
  • Meet en monitor de voortgang van de verbeteringen.
  • Evalueer de resultaten en stuur bij waar nodig.

Stap 12: Herhaal de cyclus

Lean is een continu verbeterproces, dus het is belangrijk om de cyclus te blijven herhalen. Na het implementeren van de verbeteringen, is het tijd om opnieuw te beginnen bij Stap 1 en de VSM opnieuw te tekenen. Door deze cyclus te herhalen, kunnen processen steeds verder worden verbeterd en geoptimaliseerd.

Ben je klaar om je kennis van processen en Value Stream Mapping naar een hoger niveau te tillen? Schrijf je in voor onze online Lean Green Black training!

Online Lean training:
100% Lean, helemaal op jouw tempo

Veel gelezen in onze kennisbank