Kennisbank

Hoe Werkt De Kanban Methode in Lean?

Waarom Kanban?

Kanban is een veelgebruikte term in een Lean-organisatie, en het is belangrijk dat medewerkers begrijpen wat het betekent. Kanban is een specifieke Lean-methode die veel voordelen biedt, zoals het visualiseren van werk en het beheren van de workflow om het werkproces te verbeteren en verspilling te verminderen.

Als je meer wilt weten over Kanban en hoe het jouw werkproces kan optimaliseren, dan is het zeker de moeite waard om verder te lezen en te leren over deze nuttige methode. Kanban kan helpen om je werk efficiënter te maken en verspilling te verminderen, wat leidt tot een beter georganiseerde en productievere werkomgeving.

Wat is Kanban?

Kanban, een Japanse term voor “kaart” of “signaal”, is een methode die veel wordt gebruikt in Lean. Het fungeert als een signaal om iets te produceren of te leveren. Deze signalen gaan naar de voorgaande bewerkingsstap om een (half)product of dienst te leveren.

In een Kanban-signaal staat:

  • Wat er gemaakt moet worden
  • Wanneer het gemaakt moet worden
  • Waar het gebracht moet worden

Kanban Kaart

De Kanban kaart, ook wel voorraadkaart genoemd, dient als signaal wanneer de voorraad verbruikt is. Dit signaal geeft de leverancier of de voorgaande processtap aan om de vastgestelde hoeveelheid te produceren en te leveren.

Soorten Kanban-signalen

Er zijn diverse Kanban-signalen die aangeven dat nieuwe producten of diensten gewenst zijn. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Een lege doos
  • Een lamp
  • Een computerbericht
  • Een fysiek kaartje

Kanban hoeft niet per se een fysieke kaart te zijn. Het kan ook elektronisch zijn, bekend als E-Kanban.

Wat zijn Downstream en Upstream processen in Kanban?

In de context van Kanban kom je de termen downstream en upstream vaak tegen. Kanban helpt bij het beheren van productieprocessen door de stroom van materialen en informatie tussen “downstream” en “upstream” processen te reguleren.

Downstream processen:

Downstream = Einde van de productielijn

  • In een Kanban-proces onttrekken de downstream processen producten uit de upstream processen.
  • Het downstreamproces neemt alleen materiaal uit de supermarkt dat direct gebruikt wordt. Bij een twee-kaarten-systeem kan materiaal alleen opgehaald worden met een transport-Kanban-signaal.

Een belangrijk uitgangspunt is dat alleen 100% foutvrije producten downstream gestuurd worden.

Upstream processen:

Upstream = Begin van de productielijn

  • De upstream processen produceren enkel en alleen die producten die door de downstreamprocessen onttrokken zijn.
  • Het upstream proces produceert de exacte hoeveelheid producten die de Kanban aangeeft. Zonder Kanban-signaal, geen productie. Het Kanban-signaal blijft te allen tijde bij het materiaal. Materiaal zonder Kanban, of Kanban zonder materiaal, betekent dat er een probleem is dat aandacht verdient.

Soorten Kanban

Kanban biedt verschillende soorten kaarten, elk met specifieke voordelen voor bedrijven. Door Kanban te gebruiken, kunnen bedrijven hun voorraad beperken, de productiviteit verhogen, verspilling verminderen en de doorlooptijd van processen verkorten.

1-Kaart Kanban

De eenvoudigste vorm van Kanban is de 1-kaart Kanban. Dit systeem visualiseert alleen productiesignalen via kaarten of bakken. Er zijn verschillende vormen van 1-kaart Kanban beschikbaar:

  • Fysieke kaart: Bevat informatie over wat geproduceerd moet worden, in welke hoeveelheid, en voor welk werkstation. Deze kaart helpt bij het beheren en stroomlijnen van het werkproces.
  • Elektronische kaart: De informatie wordt digitaal weergegeven, bijvoorbeeld op een computerscherm. Dit helpt bij het reguleren van de productie en het verminderen van verspilling.

Two Bin Kanban

Het Two Bin Kanban, ook bekend als het “twee bakken” systeem, werkt met twee bakken:

  • Bak 1: Bevat de werkvoorraad en een fysieke Kanban kaart.
  • Bak 2: Bevat de reservevoorraad en een fysieke Kanban kaart.

Wanneer Bak 1 leeg is, wordt de Kanban kaart uit deze bak gehaald en overhandigd voor herbevoorrading. Bak 2 wordt dan gebruikt terwijl Bak 1 wordt aangevuld. Dit systeem voorkomt voorraadtekorten en overproductie, en is vooral nuttig voor kleine onderdelen en producten met een korte levensduur.

Vervoer Kanban (Conveyance Kanban / Withdrawal Kanban)

Vervoer Kanban signaleert dat materialen uit de voorraad gehaald en naar het volgende punt getransporteerd kunnen worden. Het bevat informatie zoals ID, herkomst, bestemming en hoeveelheid. Dit type Kanban optimaliseert de logistiek van materialen en vermindert verspilling. Het is vooral nuttig in de logistieke sector, waar materialen over grote afstanden moeten worden vervoerd.

Productie Kanban (Production Kanban)

Productie Kanban signaleert wanneer de productie van een bepaald product kan starten. Het bevat informatie over benodigde bewerkingen, materialen, ID-nummers en de bestemming van het geproduceerde product. Dit voorkomt overproductie en beperkt voorraden. Het helpt ook bij het optimaliseren van het productieproces en kan leiden tot verbeterde productkwaliteit en productiviteit.

Verkoper Kanban (Vendor Kanban)

Verkoper Kanban wordt gebruikt om externe leveranciers te beheren. Het bevat informatie zoals de naam van de leverancier, artikelnummer, benodigde hoeveelheid en leverdatum. Dit signaal helpt bij het beter controleren van leveringen en voorkomt over- of onderbestelling. Het verbetert de communicatie met leveranciers en maakt het proces efficiënter.

Signaal Kanban (Signal Kanban)

Signaal Kanban wordt gebruikt om de productie te starten wanneer het minimum voorraadniveau is bereikt. Het bevat informatie over de producten die moeten worden geproduceerd, hoeveel en wanneer. Dit signaal zorgt ervoor dat de productie alleen wordt gestart bij vraag, waardoor voorraden beperkt blijven en verspilling wordt verminderd. Het is vooral nuttig in grote productieomgevingen.

Kanban Bord

Een Kanban Bord is een visueel hulpmiddel waarop taken en hun status worden weergegeven. Dit helpt medewerkers om inzicht te krijgen in de prioriteit van taken en wat er nog gedaan moet worden. In een Lean productieomgeving werken Kanban kaarten goed omdat het proces fysiek en zichtbaar is in de fabriek. Echter, in een dienstverlenende omgeving spelen processen zich vaak af in IT-systemen. In dat geval is een Kanban bord een ideaal hulpmiddel.

De voordelen van Kanban

De voordelen van Kanban zijn onder andere een vermindering van verspilling, verbeterde productiviteit en kwaliteit, en een betere communicatie en samenwerking tussen teams. Kanban zorgt er ook voor dat medewerkers zich kunnen concentreren op wat er op dat moment belangrijk is, omdat de taken op het bord worden georganiseerd op basis van prioriteit.

Welk type Kanban gebruik je?

Ongeacht het type Kanban dat wordt gebruikt, blijft het principe hetzelfde: het ontvangen van een Kanban kaart dient altijd als een trigger voor het vervoeren, produceren of bevoorraden van iets. De keuze voor welk type Kanban te gebruiken hangt af van de specifieke behoeften van een bedrijf. Bijvoorbeeld, als een bedrijf zich bezighoudt met productie op grote schaal, kan het gebruik van een Signaal Kanban nuttig zijn om de productie te starten wanneer het minimum niveau van de voorraad is bereikt. Voor bedrijven die afhankelijk zijn van externe leveranciers, kan het gebruik van Verkoper Kanban nuttig zijn om de levering van materialen te beheren en te controleren.

Het toepassen van de Kanban methode

Het toepassen van de Kanban methode omvat over het algemeen zes stappen die altijd gevolgd worden. Hieronder hebben we deze stappen op een rijtje gezet, zodat je een idee krijgt van wat je kunt verwachten bij het toepassen van Kanban binnen jouw onderneming of team:

  1. Visualisatie: Tijdens deze eerste stap ga je visualiseren wat er binnen de onderneming of het team kan worden verbeterd. Het is belangrijk om de workflow te visualiseren en deze samen aan te pakken.
  2. Beperken van de tijd: De tweede stap is het beperken van de hoeveelheid tijd die nodig is voor een bepaalde taak. Het is belangrijk om niet overweldigd te raken door werk, omdat dit contraproductief kan zijn.
  3. Flow managen: De derde stap is het managen van de flow op de werkvloer. Door de flow binnen het team te optimaliseren, kan de ultieme werkplek worden gecreëerd en kan er op een prettige manier aan de slag worden gegaan.
  4. Afspraken maken: De volgende stap is om expliciete afspraken te maken binnen de onderneming. Door middel van duidelijke afspraken weet iedereen waar hij of zij zich aan moet houden en wordt bepaald waar Kanban wordt geïmplementeerd.
  5. Feedback momenten: Tijdens feedback momenten krijgt iedereen de gelegenheid om feedback te geven en te ontvangen. Door middel van meetings kunnen ervaringen van anderen naar voren worden gebracht.
  6. Verbetering: De laatste stap is om samen te werken aan verbetering. Door feedback mee te nemen, kan er gezamenlijk tot een beter resultaat worden gekomen.

Wil je meer te weten komen over Kanban of sta jij te popelen om het ook te implementeren binnen jouw team of onderneming? Dan staan wij van Lean.nl klaar voor je op het gebied van alle mogelijke soorten Lean trainingen. Op onze site vind je veel meer informatie over deze betreffende Kanban training. Kijk dit zeker op je gemak even door. Heb je na het lezen nog vragen? Neem gerust contact met ons op.

Online Lean training:
100% Lean, helemaal op jouw tempo

Veel gelezen in onze kennisbank