Kennisbank

Introductie in Lean, wat is Lean?

Wat is Lean? Een introductie in Lean management

Lean is een methode en filosofie die gericht is op het creëren van een cultuur van continue verbetering binnen organisaties. Door het toepassen van Lean tools en technieken kunnen problemen in processen worden geïdentificeerd en opgelost. Lean kan binnen elk bedrijf worden toegepast en leidt tot verbeteringen op zowel korte als lange termijn.

De oorsprong van Lean-principes gaat ver terug en de methodiek heeft zichzelf bewezen in talloze organisaties. Meer dan vijftig jaar geleden legde Toyota de basis voor het Lean-systeem zoals we het nu kennen. Vanwege het succes bij Toyota werd het Lean-systeem wereldwijd bekend. Bij Toyota staat Lean ook bekend als het Toyota Production System (TPS).

Het creëren van een Lean-cultuur in organisaties vereist een langetermijnfilosofie. Het kost tijd om verbeteringen te borgen en medewerkers een mindset van continue verbetering aan te leren. Toch kunnen er met Lean ook op korte termijn successen worden geboekt. Door het toepassen van Lean tools kunnen processen snel worden verbeterd.

Er zijn verschillende benaderingen om met Lean processen te verbeteren zoals de Lange termijn en de Korte termijn benadering.

1: Lean op de lange termijn

Wanneer een organisatie ernaar streeft om een Lean- en continue verbetercultuur te creëren, is het essentieel dat alle medewerkers binnen de organisatie een Lean-mindset hanteren bij het analyseren en verbeteren van processen. Deze mindset omvat het denken in termen van:

  • Klantwaarde
  • Elimineren van verspillingen (Muda, Mura en Muri)
  • Streven naar foutloos werken (Jidoka)
  • Dagelijks in kleine haalbare stappen verbeteren van processen

Deze langetermijnbenadering zorgt voor een solide basis voor continue verbetering en duurzame resultaten. 

  • Klantwaarde:

Klantwaarde is een belangrijk begrip binnen Lean, aangezien het de basis vormt voor het creëren van duurzaam succes en tevredenheid bij klanten. Klantwaarde verwijst naar de perceptie van de voordelen en waarde die een klant ontvangt van een product of dienst in vergelijking met de kosten die zij ervoor betalen. Om klantwaarde te vergroten, is het essentieel om te focussen op het identificeren van de behoeften, wensen en verwachtingen van klanten en hierop in te spelen met passende producten en diensten. Dit kan worden bereikt door middel van marktonderzoek, klant feedback en constante communicatie met klanten. Een effectieve manier om klantwaarde te verhogen is door het elimineren van verspillingen binnen processen.

  • Verspillingen – Muda:

Verspillingen (Muda) vormen dagelijks een aandachtspunt binnen Lean management, omdat ze geen waarde toevoegen aan het eindproduct of de dienst en enkel kosten met zich meebrengen. Het minimaliseren van verspillingen stelt een organisatie in staat om efficiënter te werken, de kosten te verlagen en tegelijkertijd de kwaliteit en snelheid van haar producten en diensten te verhogen.

Er zijn verschillende soorten verspillingen die in organisaties kunnen voorkomen, zoals:

  1. Overproductie: Het produceren van meer producten dan nodig is om aan de vraag van klanten te voldoen.
  2. Wachten: Tijd die verloren gaat wanneer medewerkers of machines wachten op materialen, informatie of andere benodigdheden.
  3. Transport: Onnodige verplaatsing van materialen, producten of informatie tussen processen.
  4. Overbodige bewerking: Activiteiten die geen waarde toevoegen aan het eindproduct of de dienst, zoals onnodige inspecties, dubbel werk of onnodig complexe processen.
  5. Voorraden: Het opslaan van meer materialen, producten of informatie dan strikt noodzakelijk is voor het productieproces.
  6. Beweging: Onnodige bewegingen van medewerkers of machines die geen waarde toevoegen aan het eindproduct of de dienst.
  7. Defecten: Fouten of gebreken in producten of diensten die leiden tot herstelwerkzaamheden, verspilde materialen of ontevreden klanten.

Het identificeren en elimineren van deze verspillingen kan leiden tot aanzienlijke verbeteringen in de efficiëntie en effectiviteit van processen binnen een organisatie. Door een cultuur van continue verbetering te creëren en medewerkers te betrekken bij het identificeren en aanpakken van verspillingen, kunnen organisaties hun prestaties optimaliseren en meer waarde bieden aan hun klanten.

  • Verspillingen – Mura:

Mura is een Japans begrip dat ‘ongelijkmatigheid’ of ‘variatie’ betekent. In de context van Lean management verwijst Mura naar de ongelijkmatigheden in processen, zoals fluctuaties in de vraag, werkdruk, of capaciteit, die kunnen leiden tot inefficiënties en verspillingen. Door Mura te identificeren en aan te pakken, kunnen organisaties hun processen stroomlijnen, een betere balans in de werklast creëren en de efficiëntie verbeteren.

  • Verspillingen – Muri:

Muri is een Japans begrip dat ‘overbelasting’ of ‘onredelijkheid’ betekent. In de context van Lean management verwijst Muri naar situaties waarin medewerkers, machines of systemen overbelast raken door onrealistische verwachtingen, onnodige druk of onevenredige werklast. Muri kan leiden tot stress, burn-out, kwaliteitsproblemen en uiteindelijk verspillingen. Door Muri te identificeren en aan te pakken, kunnen organisaties een gezondere werkomgeving creëren, de efficiëntie verbeteren en de duurzaamheid van processen waarborgen.

  • Streven naar foutloos werken – Jidoka:

Jidoka, ook wel bekend als “autonomation” of “intelligent automatisering”, is een belangrijk concept binnen Lean management dat zich richt op het streven naar foutloos werken. Het doel van Jidoka is om kwaliteitsproblemen zo snel mogelijk te identificeren, te stoppen en te corrigeren, om zo te voorkomen dat fouten zich verder verspreiden in het productieproces.

Dit concept benadrukt het belang van het inbouwen van kwaliteitscontroles en het betrekken van medewerkers om problemen direct aan te pakken wanneer ze zich voordoen. Door het proces te stoppen en onmiddellijk actie te ondernemen bij het detecteren van afwijkingen, kunnen organisaties verspillingen verminderen, de kwaliteit van hun producten en diensten waarborgen en de klanttevredenheid vergroten.

Enkele belangrijke aspecten van Jidoka zijn:

  1. Het gebruik van visuele signalen (andon) om problemen te identificeren en te communiceren.
  2. Het verlenen van autoriteit aan medewerkers om de productielijn te stoppen bij kwaliteitsproblemen.
  3. Het toepassen van “poka-yoke” of foutpreventie technieken om fouten te voorkomen of op te sporen voordat ze zich voordoen.
  4. Een focus op het oplossen van problemen bij de bron (root cause analysis) om herhaling te voorkomen.
  • Dagelijks in kleine haalbare stappen verbeteren – Kaizen:

Het dagelijks in kleine, haalbare stappen verbeteren van processen is een aspect van de Lean-filosofie (Daily Improvement). Deze benadering, ook wel Kaizen genoemd, moedigt medewerkers aan om voortdurend op zoek te gaan naar mogelijkheden om processen efficiënter en effectiever te maken. Door dagelijkse, incrementele verbeteringen te realiseren, kunnen organisaties in de loop van de tijd aanzienlijke voordelen behalen op het gebied van kostenreductie, kwaliteitsverbetering en klanttevredenheid. Deze aanpak zorgt voor een cultuur van continue verbetering.

2: Lean op de korte termijn

In situaties waarin processen problemen vertonen, kunnen Lean tools en technieken snel worden ingezet om deze problemen effectief aan te pakken. Deze kortetermijnbenadering stelt organisaties in staat om directe verbeteringen door te voeren en snel resultaten te boeken, waardoor verspillingen worden verminderd en de efficiëntie wordt verhoogd. Denk aan het doorvoeren van Quick Wins of Kaizen-events om projectmatig een proces te verbeteren.

Het is belangrijk om te beseffen dat deze snelle oplossingen een goede aanvulling kunnen zijn op de langetermijnstrategie van het creëren van een Lean-cultuur. Echter, het blijvende succes van Lean voortkomt uit een consistente focus op continue verbetering en een organisatiebrede adoptie van de Lean-mindset. Dit betekent het betrekken van medewerkers op alle niveaus en het faciliteren van hun betrokkenheid bij het identificeren en oplossen van problemen.

Door zowel kortetermijnoplossingen als langetermijnstrategieën te combineren, kunnen organisaties een evenwichtige aanpak hanteren om Lean-principes effectief toe te passen. Dit stelt hen in staat om snel resultaten te boeken, terwijl ze tegelijkertijd werken aan het creëren van een solide basis voor toekomstige groei en verbetering. Het uiteindelijke doel is om een cultuur te ontwikkelen waarin continue verbetering een natuurlijk en geïntegreerd onderdeel is van de dagelijkse werkzaamheden van iedereen in de organisatie.

Wil je meer weten over Lean? Volg dan onze online Lean Green Belt training.

Op jouw tempo –  wanneer en waar je maar wilt. En na afloop ontvang je een internationaal erkend certificaat van LCS, the Cardiff University licensed service.

De Lean-training waarbij jíj het tempo bepaalt!

Online Lean training:
100% Lean, helemaal op jouw tempo

Veel gelezen in onze kennisbank