Wat betekenen Lean verspilling: Muda, Mura en Muri?
Wat is Muda?
Muda zijn de verspillingen in het proces waar medewerkers in een Lean organisatie dagelijks bezig zijn deze te elimineren. Er zijn door Taiichi Ohno zeven en 1 Muda’s benoemd:
- T: Transport – Zaken/mensen verplaatsen zonder toegevoegde waarde
- I: Inventory – Voorraden aanhouden/buffers maken
- M: Motion – Zoeken naar spullen of mensen / onnodige menselijke beweging
- W: Waiting – Wachten op zaken / mensen etc
- O: Overprocessing – Meer doen dan nodig is
- O: Overproduction – Meer maken dan nodig is
- D: Defects – Fouten
- S: Skills – Niet benutten van kennis
Oorspronkelijk had Taiichi Ohno zeven verspillingen onderkent. Later is hier door Shigeo Shingo een achtste verspilling aan toegevoegd: het verspillen van talent (Skills). Het niet benutten van de kennis van de medewerkers. Deze verspillingen worden herkend en aangepakt. Dit wordt door de medewerkers zelf georganiseerd.
Er zijn twee types verspillingen (Muda) te onderscheiden:
- Verspillingen die niet direct te elimineren zijn
- Verspillingen die snel te elimineren zijn door middel van Kaizen
Type 1 Muda:
- Type 1-muda omvat acties die geen waarde toevoegen, maar die om de een of andere reden noodzakelijk worden geacht. Deze vormen van verspilling kunnen niet gelijk worden uitgebannen.
Type 2 Muda:
- Type 2-muda omvat de activiteiten die geen waarde toevoegen en onnodig zijn. Deze activiteiten staan het eerste op de lijst om te worden uitgebannen. Deze verspillingen worden zoveel mogelijk zonder enige investering opgelost, het mag geen geld kosten (Low Cost Automation)
Wat is Mura?
Naast Muda hebben we ook Mura als verspilling. Dit is onbalans en variatie in het proces. Hierdoor is er geen Flow.
Bijvoorbeeld: als het op maandag in een proces ontzettend druk is en op vrijdag heel rustig. Hollen en stilstaan en brandjes blussen is hier een mooi voorbeeld van.
Bij Lean gaat men uit van de volgende twee wetten veroorzaakt door MURA:
- Het verhogen van Mura (variatie) zorgt altijd voor een slechter functionerend productielijn
- Mura (variatie) wordt altijd gebufferd in een combinatie van de factoren voorraad, capaciteit en tijd.
Vaak zijn processen niet opelkaar afgestemd waardoor Mura ontstaat.
Het verminderen van Mura, is van belang in lean organisaties. Variatie wordt in processen opgevangen door bijvoorbeeld extra capaciteit en extra voorraden. Meer Mura leidt tot meer muda (verspillingen).
Met een Yamazumi Analyse kan je de Mura in de analyseren.
Wat is Muri?
Naast Muda en Mura hebben we ook Muri als verspilling. Muri betekent inspannend werk. Bijvoorbeeld overbelasting van mens of machine. Werknemers die te vaak en te lang moeten overwerken of te veel taken verrichten dan gezond is. Machines die structureel overbelast worden gaan op den duur kapot.
Overbelasting kan voorkomen bij zowel mens als machine.
- Bij mensen vertaalt Muri zich in stress, burn-outs en ziekteverzuim.
- Bij machines leidt Muri tot extra storingen en stilstand.
Een van de kernprincipes van Lean is respect voor mensen. Zorg ervoor dat je medewerkers geen herhaaldelijke bewegingen maken die schadelijk, verspillend of onnodig zijn. Gebruik hulpmiddelen om zwaar werk te verminderen. Zorg ervoor dat de belasting bij mensen minimaal is.
Wil je meer weten over Muda, Mura en Muri? volg dan een Online Lean training van Lean.nl
Online Lean training: 100% Lean, maar dan wel op jouw tempo
Een online Lean-training volgen? Op het moment dat het jou uitkomt? Dat kan bij Lean.nl. Via e-learning behaal je jouw Lean-certificaat online.