Kennisbank

Wat Is Een Fishbone Of Ishikawa Diagram?

Wat is een Fishbone of Ishikawa-diagram? – Een krachtig hulpmiddel voor probleemanalyse

Het Fishbone of Ishikawa-diagram is een manier om problemen en hun oorzaken te analyseren. In dit artikel duiken we in de oorsprong en het doel van het Fishbone-diagram en leggen we uit hoe je het kunt gebruiken om problemen in je organisatie aan te pakken.

Wat is een Fishbone of Ishikawa-diagram?

Het Fishbone- of Ishikawa-diagram, ook wel oorzaak-en-gevolg- of visgraatdiagram genoemd, is een grafisch hulpmiddel dat helpt bij het identificeren en analyseren van mogelijke oorzaken van een specifiek probleem of effect. Het diagram is in de jaren 60 ontwikkeld door de Japanse professor Kaoru Ishikawa en is een belangrijk instrument binnen kwaliteitsmanagement, Lean en Lean Six Sigma-methodologieën.

Hoe werkt het Fishbone-diagram?

Het Fishbone-diagram is opgebouwd uit een horizontale lijn die het probleem of effect vertegenwoordigt, en vertakkingen die de mogelijke oorzaken weergeven. Deze vertakkingen zijn onderverdeeld in categorieën, vaak aangeduid als de 6M’s:

  • Mens (Man): Vaardigheden, ervaring, kennis en gedrag van medewerkers
  • Methode: Werkwijzen, procedures en processen
  • Machine: Apparatuur, gereedschappen en technologie
  • Materiaal: Grondstoffen, componenten en verbruiksgoederen
  • Metingen: Prestatie-indicatoren, test- en inspectiemethoden
  • Milieu (Mother Nature): Omgevingsfactoren zoals temperatuur, vochtigheid en licht

Stappen om een Fishbone-diagram te maken:

  1. Identificeer het probleem: Definieer het probleem of effect dat je wilt onderzoeken en schrijf het aan het uiteinde van de horizontale lijn (de “viskop”).
  2. Brainstorm over mogelijke oorzaken: Verzamel een team van mensen die betrokken zijn bij het proces en brainstorm over mogelijke oorzaken. Gebruik de 6M’s als leidraad voor het genereren van ideeën.
  3. Organiseer en categoriseer de oorzaken: Verdeel de geïdentificeerde oorzaken in categorieën en plaats ze langs de vertakkingen van het diagram.
  4. Analyseer en identificeer de kernoorzaken: Ga dieper in op de geïdentificeerde oorzaken en gebruik technieken zoals de “5 Whys” om de kernoorzaken te vinden.
  5. Ontwikkel actieplannen: Bepaal welke kernoorzaken moeten worden aangepakt en ontwikkel een actieplan om deze oorzaken te elimineren of te verminderen.

Voordelen van het Fishbone-diagram:

  • Helpt bij het identificeren van mogelijke oorzaken van een probleem
  • Bevordert het systematisch denken en de samenwerking binnen een team
  • Biedt een visuele weergave van complexe problemen en hun oorzaken
  • Maakt het eenvoudiger om prioriteiten te stellen bij het aanpakken van oorzaken

Toepassingen van het Fishbone-diagram in Lean en Lean Six Sigma:

Fishbone-diagrammen worden vaak gebruikt in combinatie met Lean en Lean Six Sigma-methodologieën, zoals de DMAIC (Define, Measure, Analyze, Improve, Control) aanpak. Tijdens de Analyse-fase van een Lean en Lean Six Sigma-project helpt het Ishikawa-diagram teams om dieper in te gaan op de oorzaken van een probleem, waardoor ze gerichte verbeteringen kunnen aanbrengen.

Lean Green Belt-training en het Fishbone-diagram:

Als je geïnteresseerd bent in het verbeteren van processen en het toepassen van Lean-principes in je organisatie, is het volgen van een Lean Green Belt training een uitstekende keuze. Tijdens deze training leer je over verschillende Lean-tools en technieken, waaronder het Fishbone-diagram. Met deze kennis ben je beter uitgerust om complexe problemen te analyseren en effectieve oplossingen te implementeren die leiden tot aanzienlijke verbeteringen in je organisatie.

Het Fishbone of Ishikawa-diagram is een krachtig hulpmiddel om problemen te analyseren en hun oorzaken te achterhalen. Door dit instrument te gebruiken, kunnen teams dieper ingaan op de onderliggende oorzaken van een probleem en gerichte verbeteringen aanbrengen om de algehele prestaties van hun organisatie te verhogen. Of je nu deelneemt aan een Lean Green Belt training of gewoon op zoek bent naar een effectieve manier om problemen aan te pakken, het Fishbone-diagram is een waardevolle toevoeging aan je probleemoplossende toolbox.

Wil je meer weten over Fishbone en Ishikawa diagram? Volg dan onze Lean Green Belt training.

Online Lean training:
100% Lean, helemaal op jouw tempo

Veel gelezen in onze kennisbank