Kennisbank

Wat zijn de 5 principes van Lean?

De 5 principes van Lean: Hoe past u ze toe als Lean manager?

Je hebt vast wel eens gehoord van Lean management en je weet waarschijnlijk dat de oorsprong ervan ligt in Toyota’s revolutie van de productiewereld in de jaren 80. Maar hoe vertalen de vijf Lean-principes zich naar de huidige markt en hoe pas jij als Lean manager deze toe op jouw team? Dat is precies wat we je vandaag in dit artikel zullen laten zien!

Wat zijn de 5 principes van Lean?

Lean is een managementfilosofie die wereldwijd werd gepopulariseerd door auteurs en onderzoekers zoals James Womack, Daniel Jones en John Krafcik. Hun werk, waaronder de boeken The Machine That Changed the World en Lean Thinking, heeft een grote impact gehad op de verspreiding van Lean-principes over de hele wereld.

Lean Thinking bestaat uit vijf kernprincipes die als leidraad dienen voor het elimineren van verspilling en het creëren van waarde:

  1. Value
  2. Value Stream
  3. Flow
  4. Pull
  5. Perfection

Deze vijf principes vormen de kern van de Lean-aanpak en ondersteunen organisaties wereldwijd bij het continu verbeteren van hun processen en het maximaliseren van klantwaarde. Hieronder worden ze verder toegelicht.

Wil je meer leren over Lean? Start vandaag met onze online Lean Black Belt-training en ontwikkel de vaardigheden om duurzame verbeteringen te realiseren. Gebruik de code “lean20” en ontvang 20% korting!

1-Identificeer waarde (Value)

Het identificeren van waarde is een  eerste stap in het Lean managementproces. Lean teams moeten hun producten en diensten voortdurend evalueren vanuit het perspectief van de klant. Dit betekent dat ze zich moeten concentreren op het begrijpen van de behoeften, verwachtingen en voorkeuren van de klant. Door dit te doen, kunnen ze de unieke waarde van hun product of dienst bepalen en deze afstemmen op de eisen van de klant.

Enkele vragen die kunnen helpen bij het identificeren van waarde zijn:

  • Wat zijn de specifieke problemen of uitdagingen die onze klanten ervaren?
  • Hoe kunnen onze producten of diensten helpen om deze problemen op te lossen of deze uitdagingen te overwinnen?
  • Welke functies of kenmerken van onze producten of diensten zijn het meest waardevol voor onze klanten?
  • Zijn er aspecten van ons aanbod die niet aan de verwachtingen van de klant voldoen, en zo ja, hoe kunnen we deze verbeteren?
  • Hoe kunnen we ons product of onze dienst sneller, betrouwbaarder of gebruiksvriendelijker maken?

Besef ook dat de waarde van een product of dienst kan variëren tussen verschillende klantsegmenten. Daarom moeten Lean teams flexibel en adaptief zijn in hun benadering en bereid zijn om hun aanbod aan te passen om aan de uiteenlopende behoeften van hun klanten te voldoen.

Door voortdurend de waarde van hun producten en diensten te evalueren en te optimaliseren, kunnen Lean teams ervoor zorgen dat ze een competitief voordeel behouden in de markt en tegelijkertijd de klanttevredenheid en loyaliteit verhogen. 

2-Breng de waardestroom in kaart (Value Stream)

Het in kaart brengen van de waardestroom (proces) is een belangrijke stap in het Lean managementproces. Dit proces helpt organisaties bij het identificeren van verspillingen (Muda) in hun productie- en bedrijfsprocessen. Door de waardestroom in kaart te brengen, kunnen Lean teams een duidelijk beeld krijgen van hoe waarde door de organisatie stroomt en waar verbeteringen kunnen worden aangebracht.

Om een waardestroom in kaart te brengen, volgen Lean teams de volgende stappen:

  1. Bepaal de start- en eindpunten van het proces: Identificeer het begin van het proces (bijvoorbeeld de ontvangst van grondstoffen) en het eindpunt (bijvoorbeeld het leveren van het eindproduct aan de klant).

  2. Identificeer alle processtappen: Noteer alle activiteiten die plaatsvinden tussen het start- en eindpunt, inclusief zowel waarde-toevoegende als niet-waarde-toevoegende stappen.

  3. Bepaal de doorlooptijd voor elke stap: Meet hoe lang het duurt om elke stap in het proces te voltooien, en neem zowel de productieve tijd als de wachttijd op.

  4. Analyseer de huidige waardestroom: Identificeer knelpunten, verspilling en inefficiënties in het proces. Dit kunnen zaken zijn zoals overproductie, defecten, onnodige transport- of bewegingsactiviteiten, en wachttijden.

  5. Ontwikkel een toekomstige waardestroom: Gebruik de inzichten uit de huidige waardestroomanalyse om verbeteringen aan te brengen in het proces. Dit kan betekenen dat u verspilling elimineert, processen stroomlijnt of nieuwe technologieën of werkwijzen implementeert.

  6. Implementeer en monitor verbeteringen: Zodra de toekomstige waardestroom is ontwikkeld, is het tijd om de geplande verbeteringen te implementeren. Monitor de prestaties van het proces om te verzekeren dat de gewenste resultaten worden bereikt en om eventuele aanvullende aanpassingen te identificeren.

Door de waardestroom in kaart te brengen, kunnen organisaties hun bedrijfsprocessen beter begrijpen en effectieve verbeteringen doorvoeren om de efficiëntie te verhogen en verspilling te verminderen. 

3-Creëer Flow (Flow)

Het creëren van flow is de derde stap van Lean management en heeft tot doel een soepel en continu proces te realiseren, waarbij producten en diensten efficiënt door de organisatie stromen zonder onnodige vertragingen of verspilling. Door een continue flow te bereiken, kan uw organisatie sneller inspelen op de behoeften van de klant en tegelijkertijd kosten en verspilling verminderen.

Om flow te creëren, kunt u de volgende stappen ondernemen:

  1. Analyseer de huidige processen: Gebruik de inzichten uit stap 2 (waardestroomanalyse) om de huidige processen te begrijpen. Identificeer knelpunten en verspilling in het proces (Ik noem dit ook wel “de verbazingen”).

  2. Optimaliseer processtappen: Streef naar het elimineren of verminderen van niet-waarde-toevoegende activiteiten en verspilling, zoals wachten, onnodige bewegingen en overproductie. Dit kan onder meer worden bereikt door het herontwerpen van werkstations, het implementeren van standaard werkprocedures en het verbeteren van de communicatie tussen afdelingen.

  3. Pas de juiste tools en technieken toe: Kies voor de meest geschikte tools en technieken voor elke stap in het proces. Denk hierbij aan het gebruik van geautomatiseerde systemen, het toepassen van Poka Yoke (foutbestendig ontwerp) en het gebruik van visueel management om de voortgang en prestaties van het proces te monitoren.

  4. Balanceren van werklast en capaciteit: Zorg voor een evenwicht tussen de werklast en de capaciteit van uw team om overbelasting en wachttijden te voorkomen. Dit kan onder meer worden bereikt door middel van capaciteitsplanning, het flexibel inzetten van personeel en het aanpassen van productieschema’s op basis van de vraag van de klant.

  5. Continu verbeteren: Flow is geen eenmalig project, maar eerder een voortdurend streven naar verbetering. Moedig uw team aan om voortdurend op zoek te gaan naar manieren om processen verder te stroomlijnen en verspilling te verminderen.

Door het creëren van flow in uw organisatie zal de efficiëntie en productiviteit toenemen, wat leidt tot een snellere levering van producten en diensten aan de klant en lagere operationele kosten.

4-Vaststellen van de Pull (Pull)

Het pull-principe is een aspect van Lean management en richt zich op het produceren en leveren van producten en diensten op basis van de daadwerkelijke vraag van de klant. Door een pull-systeem te implementeren, kunnen organisaties overproductie, voorraden en verspilling verminderen, en tegelijkertijd de klanttevredenheid verhogen. Hier zijn enkele stappen om het pull-principe in uw organisatie toe te passen:

  1. Begrijp de klantvraag: Analyseer de behoeften en verwachtingen van uw klanten om beter inzicht te krijgen in de vraag naar uw producten en diensten. Dit kan worden gedaan door middel van marktonderzoek, klant feedback en historische verkoopgegevens.

  2. Beoordeel de huidige productieprocessen: Evalueer uw huidige productieprocessen en identificeer gebieden waar overproductie en verspilling plaatsvinden. Dit kan betrekking hebben op het produceren van te veel producten, het aanhouden van te grote voorraden of het gebruik van te veel middelen in het productieproces.

  3. Implementeer een pull-systeem: Maak de overstap van een push-systeem, waarbij productie wordt gedreven door voorspellingen, naar een pull-systeem, waarbij productie wordt gestuurd door de werkelijke vraag van de klant. Dit kan worden bereikt door het gebruik van kanban, een visueel systeem dat de productie reguleert op basis van de vraag en beschikbare capaciteit.

  4. Pas productie- en leveringsschema’s aan: Stem uw productie- en leveringsschema’s af op de vraag van de klant en zorg voor een soepele en tijdige levering van producten en diensten. Dit kan onder meer betekenen dat u kleinere batchgroottes produceert, just-in-time productie toepast en flexibele productielijnen implementeert.

  5. Continu verbeteren en aanpassen: Het pull-principe vereist een voortdurende evaluatie en aanpassing van uw processen om te voldoen aan veranderende klantbehoeften en marktomstandigheden. Moedig uw team aan om voortdurend op zoek te gaan naar manieren om het pull-systeem te verbeteren en af te stemmen op de behoeften van de klant.

Door het pull-principe toe te passen, kunnen organisaties effectiever inspelen op de behoeften van de klant en tegelijkertijd verspilling en kosten verminderen. Dit leidt tot een efficiëntere organisatie en een betere klanttevredenheid.

5-Zoeken naar perfectie (Perfection)

Het streven naar perfectie is het laatste en doorlopende principe van de 5 Lean-principes. Het doel is om een cultuur van continue verbetering te creëren waarbij elk lid van de organisatie betrokken is bij het identificeren en oplossen van problemen. Hier zijn enkele stappen om dit principe in uw organisatie te implementeren:

  1. Creëer een cultuur van continue verbetering: Moedig uw team aan om voortdurend op zoek te gaan naar verbeter mogelijkheden en manieren om verspilling te verminderen. Dit kan worden bereikt door het stimuleren van open communicatie, het geven van feedback en het erkennen van de inspanningen van medewerkers bij het verbeteren van processen.

  2. Implementeer een gestructureerd verbeteringsproces: Gebruik methoden zoals Kaizen, PDCA (Plan-Do-Check-Act) of DMAIC (Define-Measure-Analyze-Improve-Control) om problemen systematisch te identificeren, analyseren en oplossen.

  3. Stel duidelijke doelen en meetbare KPI’s vast: Definieer duidelijke doelen en meetbare prestatie-indicatoren (KPI’s) om de voortgang van verbeteringen te volgen en te beoordelen. Dit helpt om focus en verantwoordelijkheid binnen het team te creëren en om de impact van verbeteringsinspanningen te meten.

  4. Zorg voor regelmatige evaluaties en aanpassingen: Voer periodieke evaluaties uit van uw processen, prestaties en verbeterinitiatieven om de voortgang te beoordelen en indien nodig aanpassingen te maken. Dit zorgt ervoor dat uw team voortdurend op zoek blijft naar manieren om te verbeteren en zich aanpast aan veranderende omstandigheden.

  5. Bied opleiding en ontwikkelingsmogelijkheden: Investeer in de ontwikkeling van uw medewerkers door middel van opleidingen, workshops en andere leermogelijkheden. Dit helpt hen om de vaardigheden en kennis op te doen die nodig zijn om verbeteringen te identificeren en door te voeren.

Door voortdurend te streven naar perfectie, zullen Lean-teams in staat zijn om niet alleen hun processen te verbeteren, maar ook de bedrijfscultuur en betrokkenheid van medewerkers te versterken. 

Het toepassen van de 5 Lean-principes stelt je in staat om de efficiëntie van je organisatie te verhogen en verspilling te verminderen. Als Lean manager kun je met deze principes de waarde van je product of dienst voor de klant maximaliseren en je team helpen voortdurend te streven naar verbetering. Houd deze principes in gedachten en gebruik ze als leidraad om jouw organisatie naar een hoger niveau van prestaties en klanttevredenheid te tillen.

Verder lezen over Lean? Ontdek hier meer interessante artikelen:

Online Lean training:
100% Lean, helemaal op jouw tempo

Veel gelezen in onze kennisbank